Kołobrzeg

Jedno z najstarszych miast na Pomorzu Zachodnim istniało już w VIII wieku, gdzie funkcjonował gród obronny słynny na całe Pomorze. W 1000 roku książę Bolesław I Chrobry założył tu biskupstwo, właściwe terytorialnie dla całego Pomorza, którego biskupem został Reinbern, jednakże upadło ono w latach 1007 - 1013.

• VI/VII wiek - pierwsza osada zlokalizowana w północnej części Wyspy Solnej, około 4 km. od brzegu morza.
• VIII/IX w. - osada znajdująca się na prawym brzegu Parsęty w odległości 4 km od jej ujścia do morza (dzisiejsze Budzistowo)
• X wiek - powstanie miasta zajmującego się warzeniem soli i kupiectwem.
• 1000 r. - założenie przez Bolesława Chrobrego polskiego biskupstwa podległego arcybiskupowi gnieźnieńskiemu. Opisuje to kronikarz Thietmar. Kołobrzeskim biskupem został Reinbern. Po przybyciu do Kołobrzegu "niszczył i palił świątynie z posągami bożków i oczyścił morze zamieszkałe przez złe duchy wrzuciwszy w nie cztery kamienie pomazane świętym olejem i skropiwszy je wodą święconą"
• 1103-1107 r. - przyłączenie znacznej części Pomorza do Polski przez Bolesława Krzywoustego
• 23.05.1255 r. - książę Warcisław III i biskup kamieński Herman von Gleichen lokują nowe miasto na prawie lubeckim, zwolnione przez 5 lat z płacenia wszelkich należności. Miasto posiadało też 100 łanów ziemi uprawnej, Kołobrzeski Las oraz prawo połowu ryb w morzu pomiędzy ujściami Regi i Parsęty.
• XIII/XIV w. - przystąpienie do Hanzy
• XIV w. - powiększono obszar miasta do około 18ha, otoczono obszar miasta murami obronnymi z kamienia i cegieł oraz fosą.
• 1531 r. - wraz z postępem reformacji dociera ona do Kołobrzegu. Wykłada tu przez jakiś czas kaznodzieja luterański Mikołaj z Lubeki.
• XVII w. - okres wojny trzydziestoletniej powoduje ruinę i upadek miasta. Wyniszczenie, pożary, recesja gospodarcza, epidemia w 1630r.(3500 ofiar) zbierają swoje żniwo. Miasto przechodzi kolejno w ręce żołnierzy cesarskich, później szwedzkich
• 1653 r. - Kołobrzeg staje się twierdzą. Przebudowano stare fortyfikacje i dobudowano nowe.
• XVIII w. - w związku z wprowadzeniem nowych ceł podupada handel z Polską. Kryzys przeżywa także handel morski i warzenie soli co doprowadza do sprzedania tych ostatnich w 1801r. rządowi pruskiemu.
• Druga połowa XVIII w. - Kołobrzeg staje się obok Stargardu największym na Pomorzu ośrodkiem włókienniczym. Jest to jedyne dziedzina rzemiosła, która do końca wieku przynosi znaczące dochody miastu.
• W okresie wojny siedmioletniej (1758-1760-1761) miasto jest trzykrotnie oblegane przez Rosjan chcących założyć tu bazę floty. Trzeci atak zakończył się zwycięstwem 17 XII 1761r. i okupacją miasta do 9 VIII 1762 r.
• 1807 r. - kolejne oblężenie przez wojska napoleońskie. Brali w nim udział polscy żołnierze pod dowództwem płk Antoniego Sułkowskiego.
• 1832 r. - zakończono odbudowę ratusza w stylu neogotyckim według projektu Karola Fryderyka Schinkla. Powstaje Towarzystwo Upiększania (Verschoenerungsverein), zrzeszające ponad stu członków. Organizacja ta zbudowała drogę z lewej strony Parsęty, od tężni do lasku Załęże, gdzie zaczęło się koncentrować życie kąpieliskowe. W 1848 r. Towarzystwo przekształciło się w spółkę akcyjną pod nazwą Towarzystwo Kąpielowe w Kołobrzegu (Badeverein zu Kolberg)
• 1836 r. - z powodu braku pieniędzy na konserwację i modernizację miasto przekazało port władzom pruskim. Pod nowym zarządem w latach 1839-1849 wybudowano nowe, kamienne molo portowe, a w latach 1853-1885 pogłębiono kanał portowy do głębokości 3,5m. Wtedy też umocniono nabrzeża i dodano nowe urządzenia portowe.
• 1841 r. - powstaje sanatorium dr Behrenda.
• 1874 - 1876 - odbudowano Kolegiatę.
• 23 V 1858 r. - postanowiono ostatecznie rozebrać warzelnie soli. Najstarsze zajęcie kołobrzeżan po X wiekach przeszło do historii.
• 1859 r. - zbudowano obecny gmach Urzędu Miejskiego, w owym czasie przeznaczony dla gimnazjum. Nieco później wzniesiono budynki szkól zawodowych przy ul. Piastowskiej(1895-1896) ul. E. Łopuskiego (1912-1913) oraz budynek Szkoły Podstawowej nr 1 (1911-1912). Internat szkoły zawodowej przy ul Katedralnej i Walki Młodych (1903). W tym czasie powstały i inne budynki: poczta (1884), rzeźnia (1888-1889), gazownia (1893), łaźnia miejska-obecnie szkoła muzyczna (1905-1906), elektrownia - teraz spółdzielnia "Marona" (1909-1910), budynek Policji i wodociągi (1915-1916) W XIX w. Kołobrzeg uzyskał połączenia kolejowe przez Białogard z linią Szczecin-Gdańsk (1859), z Poznaniem (1870), Szczecinem (1881) i Koszalinem (1899).
• 1868 r. - galowe przedstawienie komedii "Żołnierska dola" Lessinga otwiera nowo zbudowany teatr.
• 1872 r. Wilhelm I likwiduje twierdzą kołobrzeską. Zasypano rowy forteczne i zniwelowano wały. Kołobrzeg staje się kąpieliskiem nadmorskim.
• 1893 r. - Polonia kołobrzeska buduje ze składek szkołę katolicką, a w roku 1895 katolicki kościół Św. Marcina.
• 1898-1899 miasto buduje dom zdrojowy o sylwetce prawdziwego pałacu na miejscu poprzedniego, małego zakładu także nazywanego "pałacem nadbrzeżnym"
• 1911 r. - zorganizowano w mieście piąty międzynarodowy kongres poświęcony lecznictwu morskiemu, który zakwalifikował Kołobrzeg do uzdrowisk pierwszej kategorii.
• 1925 r. - z inicjatywy towarzystwa historycznego powstaje muzeum miejskie.
• Okres międzywojenny - Kołobrzeg z trudem usiłuje powrócić do znaczenia sprzed I wojny światowej. Pomimo licznych wysiłków nie udaje się przywrócić miastu popularności. Pozostaje cichym, prowincjonalnym uzdrowiskiem dla mieszkańców Berlina i Szczecina.
• 1935 r. - powstała orkiestra symfoniczna, która koncertowała głównie dla kuracjuszy. W Kołobrzegu istniał także jedyny na Pomorzu (poza Szczecinem) teatr, który powstał w 1868 roku. W 1935r. uzyskał on statut teatru stałego i grywał przez cały rok.
• Od 1939r. - kołobrzeskie zakłady przemysłowe przestawiły się na produkcję wojskową (m.in. remonty samochodów, produkcja pocisków artyleryjskich, szycie mundurów). Większość sanatoriów i pensjonatów przejęło wojsko na szpitale i lazarety. Pierwsza fala rannych żołnierzy z frontu wschodniego przybyła na przełomie 1941 i 1942r.
• 18 III 1945 r. - po 13 dniach walk miasto zostało wyzwolone przez oddziały Wojska Polskiego i Armii Czerwonej. Straty obejmowały 75-90% całej zabudowy, uszkodzone były obiekty i urządzenia komunalne.
• Maj 1945r. powołano pierwszy Zarząd Miasta na czele którego stanął inż. Stefan Lipicki.